Trẻ sinh thiếu tháng nhìn chung phải đối mặt với rất nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, phần lớn phụ thuộc vào mức độ thiếu tháng khi sinh. Viêm phổi vì sinh non là một căn bệnh nặng có thể dẫn đến biến chứng suy hô hấp hoặc thậm chí là tử vong nếu trẻ không được điều trị kịp thời.
Tình trạng phổi của trẻ sinh non
Trong giai đoạn trước sinh, phổi là cơ quan phát triển cuối cùng trong cơ thể của trẻ. Một số bộ phận quan trọng của phổi không phát triển cho đến giai đoạn cuối thai kỳ. Ở những trẻ sinh non, phổi không đủ thời gian để phát triển đầy đủ. Điều này có thể dẫn đến một số rối loạn hô hấp.
Hội chứng suy hô hấp: ở trẻ sinh non, khả năng tạo chất hoạt động bề mặt có thể không phát triển đầy đủ, khiến các túi nhỏ trong phổi bị xẹp xuống, gây ra tình trạng khó thở. Tình trạng này được gọi là hội chứng suy hô hấp, đặc biệt nguy hiểm ở trẻ sinh non từ 6 tuần trở lên.
Viêm phổi: nguy cơ viêm phổi vì sinh non thường cao hơn ở những đứa trẻ bình thường, do phổi của trẻ chưa được phát triển đầy đủ. Ngoài ra, trẻ sinh non có hệ miễn dịch kém phát triển hơn, do đó cũng dễ bị nhiễm trùng hơn..
Loạn sản phế quản phổi: trẻ sinh sớm hơn 10 tuần có nguy cơ cao gặp tình trạng loạn sản phế quản phổi, đây là bệnh lý có biểu mô các phế quản nhỏ bị hoại tử và sừng hóa, giảm chất hoạt diện (surfactant), mô kẽ tăng sinh dạng sợi, cuối cùng gây xơ hóa phổi. Ở trẻ sinh non sớm hơn 10 tuần có thể cần hỗ trợ oxy và máy thở cơ học, phương pháp này là một cứu cánh nhưng đồng thời tiềm ẩn nguy cơ gây sẹo cho lá phổi mỏng manh của trẻ, dễ gây loạn sản phế quản phổi, tăng nguy cơ tử vong.
Cơn ngừng thở: là một vấn đề hô hấp thường gặp khác ở trẻ sinh thiếu tháng. Cơn ngừng thở thường xảy ra ở những trẻ sinh trước thời điểm 28 tuần của thai kỳ, có thể khiến nhịp tim và nồng độ oxy trong máu của trẻ tuột xuống.
Viêm phổi vì sinh non là gì?
Viêm phổi vì sinh non là tình trạng nhiễm trùng ở 1 hoặc cả 2 lá phổi, đôi khi được gọi là tình trạng nhiễm trùng ngực.
Viêm phổi vì sinh non chủ yếu thường do vi khuẩn gây ra. Tình trạng nhiễm trùng khiến các đường dẫn khí nhỏ trong phổi sưng lên và tạo ra nhiều chất nhầy. Chất nhầy chặn đường thở và làm giảm lượng oxy đi vào cơ thể. Hậu quả gây ra tình trạng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh.
Nguy hiểm hơn, vi trùng từ phổi có thể xâm nhập vào máu xâm nhập lên não do khả năng bảo vệ não của trẻ còn non kém.
Nguyên nhân gây viêm phổi vì sinh non
1. Virus gây viêm phổi vì sinh non
Virus chiếm đến 80 – 85% là nguyên nhân dẫn tới bệnh viêm phổi vì sinh non, virus có sức mạnh khiến viêm phổi trở thành dịch bệnh và gây lây lan trong cộng đồng theo mùa
Các vi khuẩn như Haemophilus influenzae, S. pneumoniae, S. aureus,… cũng là nguyên nhân gây bệnh viêm phổi ở trẻ sơ sinh
Trong quá trình sinh nở trẻ hít phải phân su, nước ối khiến trẻ bị nhiễm phải các vi khuẩn như H.Influenza, Klebsiella, S.pneumonia,…
2. Môi trường sống sau sinh
Nếu khi đỡ đẻ và chăm sóc sau sinh, môi trường và các dụng cụ y tế không được khử trùng cẩn thận thì trẻ sẽ dễ bị các vi khuẩn xâm nhập
Những trẻ sơ sinh bị đẻ non, thiếu cân, hệ tiêu hoá chưa được hoàn thiện và hay bị trào ngược dạ dày (hay còn gọi là bị trớ) cũng có thể gây viêm phổi
Thậm chí khi bú mẹ, trẻ sơ sinh cũng hay bị trớ, sữa sẽ theo đường hô hấp đi vào phổi. Hít càng nhiều sữa thì càng tăng khả năng bị viêm phổi
Trẻ mắc các bệnh về viêm da hoặc viêm dây rốn
Trẻ sống trong môi trường kém vệ sinh như: không khí ô nhiễm, nguồn nước bẩn, hít nhiều khói thuốc lá,…
3. Thời tiết
Trẻ bị nhiễm lạnh khi không được ủ ấm trong mùa lạnh, thậm chí nếu được ủ ấm kỹ quá khiến trẻ toát mồ hôi không được lau thì cũng dễ bị lạnh dẫn tới viêm phổi do thay đổi thời tiết đột ngột.
Dấu hiệu của trẻ viêm phổi vì sinh non
Viêm phổi vì trẻ sinh non thường xuất hiện từ rất sớm, sau đẻ từ 12 giờ đến vài ngày, diễn tiến nhanh và nặng. Không như tình trạng viêm phổi ở trẻ lớn với những triệu chứng điển hình như sốt cao, ho nhiều, lưng có tiếng “rít”. Ở trẻ sinh non, đường hô hấp chưa phát triển đầy đủ nên những triệu chứng lâm sàng thường không rõ ràng và dễ bị bỏ qua.
Những dấu hiệu viêm phổi vì sinh non có thể kể đến như bé bú kém hoặc bỏ bú, sốt trên 37,5 độ hoặc hạ thân nhiệt, thở nhanh trên 60 lần/phút hoặc khó thở. Khi có những triệu chứng rõ ràng như sau, có thể bệnh đã nặng: trẻ sốt hoặc hạ thân nhiệt, li bì, đáp ứng kém với kích thích, bú kém, bỏ bú, nôn nhiều, chướng bụng, rút lõm lồng ngực, khó thở, tím tái,…
Cách mẹ phòng ngừa viêm phổi vì sinh non
Sinh non là điều vô cùng đáng sợ đối với mọi bà mẹ. Để tránh những rủi ro đáng tiếc, mẹ bầu hãy tham khảo các biện pháp đơn giản dưới đây để có một thai kỳ khỏe mạnh.
1. Uống đủ nước
Uống đủ nước trong ngày để ngăn chặn tình trạng mất nước ở tử cung.
2. Không nhịn tiều
Không nên nhịn tiểu quá nhiều và quá lâu. Sau khi đi vệ sinh, mẹ bầu hãy lau vùng kín từ trước ra sau để hạn chế viêm nhiễm.
3. Hạn chế nằm ngửa
Khi nằm cần hạn chế tư thế nằm ngửa. Nên nằm nghiêng trái hoặc nghiêng phải. Dùng gối để kê vùng bụng, tạo tư thế ngủ thoải mái nhất.
4. Chế dộ dinh dưỡng
Thực hiện chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý và giảm căng thẳng trong cuộc sống hàng ngày.
5. Khám thai định kì
Khám thai định kỳ theo chỉ định của bác sĩ để phòng tránh những biến chứng thai kỳ có thể xuất hiện.
6. Dùng đông trùng hạ thảo
Mẹ bầu dùng đông trùng hạ thảo để tăng cường sức khoẻ và cung cấp dưỡng chất cho con khoẻ mạnh khi còn trong bụng mẹ
Cách chăm sóc trẻ bị viêm phổi vì sinh non
1. Chế độ ăn
Trẻ bị viêm phổi vì sinh non cần được bú sữa mẹ đầy đủ để tăng cường hệ miễn dịch và bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng. Ngoài bú sữa mẹ, mẹ nên cho trẻ uống nhiều nước để làm loãng đờm. Trước mỗi bữa ăn, mẹ nên dùng nước muối sinh lý làm sạch mũi, thông thoáng đường thở cho trẻ để trẻ không bị sặc.
2. Môi trường sống và vệ sinh cá nhân
Nơi ở của trẻ phải sạch sẽ, thoáng mát và đầy đủ ánh sáng, không đưa trẻ đến những nơi ô nhiễm, nhiều khói bụi, thuốc lá….Trong quá trình chăm sóc trẻ, ngoài giữ vệ sinh cho trẻ, ba mẹ cần lưu ý giữ gìn vệ sinh chính cá nhân mình. Đồ dùng riêng của trẻ như chăn, tã, thìa, cốc,… nên được làm sạch, để khô và vô trùng.
Trẻ cần nghỉ ngơi ở nơi yên tĩnh. Khi trẻ nằm, ba mẹ nên kê gối cao hơn một chút và thường xuyên thay đổi tư thế cho trẻ để tránh tình trạng phổi ứ máu. Giữ ấm đúng cách, không nên cho trẻ mặc quá ít hoặc quá nhiều lớp quần áo.
Khi trẻ bị sốt, cần lau người cho trẻ bằng khăn ấm. Nếu trẻ sốt cao trên 38,5oC cần cho trẻ uống thuốc theo sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa, không nên tự ý mua thuốc cho trẻ.
Ba mẹ cần đưa trẻ khám sức khỏe định kỳ để theo dõi tình trạng bệnh, từ đó có cách xử trí kịp thời chữa khỏi bệnh và hạn chế tối đa biến chứng.
Bảo Bối hi vọng bài viết sẽ giúp ba mẹ nhận ra sự nguy hiểm của bệnh viêm vì sinh non và biết được cách phòng ngừa bệnh cho bé.
