Suy phổi nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến thiếu oxy trầm trọng, ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn, gây ra các tổn thương ở não, thậm chí đe dọa tính mạng người bệnh.
SUY PHỔI LÀ GÌ VÀ NGUYÊN NHÂN GÂY RA
Suy phổi nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến thiếu oxy trầm trọng, ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn, gây ra tổn thương ở não mà thậm chí là dẫn đến tử vong.
Suy phổi là gì
Suy phổi là tình trạng phổi không nhận đủ lượng oxy, hoặc sự tích tụ quá nhiều carbon dioxide làm hỏng các cơ quan trong cơ thể. Tình trạng này làm suy giảm oxy máu động mạch, kết quả làm chậm quá trình phân phối oxy đến các mô.
Hội chứng này được chia ra làm 2 loại cấp tính và mãn tính. Thông thường khi nhắc tới tình trạng suy phổi này, tức là người ta muốn nhắc tới tình trạng cấp tính.
Suy phổi có nguy hiểm không
Thống kê tại Việt Nam, mỗi năm cả nước có khoảng 800.000 – 900.000 người mắc các bệnh lý hô hấp do ảnh hưởng của cúm mùa. Đây cũng chính là nguyên nhân của bệnh phổi tác nghẽn mạn tính (C0PD) khiến bệnh tiến triển nặng, nguy cơ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Hơn 50% trường hợp người bệnh COPD nhập viện trong tình trạng suy phổi được tiên lượng xấu, nguy cơ tử vong cao.
Tình trạng này cũng được báo động là nguy cơ gây tử vong hàng đầu ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nghiên cứu dựa trên triệu chứng lâm sàng và thăm hỏi bệnh sử của 313 trẻ sơ sinh mắc chứng suy hô hấp cho thấy: 144 trường hợp do bệnh màng trong, 101 trường hợp không có tổn thương trước đó, 21 trường hợp mắc các bệnh lý phổi như chậm tiêu dịch phổi, viêm phổi, hít phân su, chảy máu phổi và 8 trường hợp do ngạt.
7 nguyên nhân gây ra suy phổi
Bất kì tổn thương nào xảy ra ở hệ hô hấp đều có thể dẫn đến suy phổi ở cả người lớn và trẻ em. Các tổn thương này có thể ảnh hưởng đến đường thở hoặc phổi của người bệnh; tác động đến các cơ, dây thần kinh, xương và các mô hỗ trợ hô hấp của người bệnh
1. Nguyên nhân tại phổi
Bệnh suy phổi nghiêm trọng thường do vấn đề tại phổi khiến chức năng hô hấp bị ảnh hưởng, bao gồm:
- Viêm phổi nặng: Đây là nguyên nhân thường gặp nhất, hội chứng suy hô hấp tiến triển từ bệnh nhân bị viêm phổi do vi khuẩn (liên cầu, phế cầu Haemophilus Influenzae) hoặc viêm phổi do virus (SARS, cúm A H5N1,…)
- Ngạt nước: dẫn đến tổn thương màng surfactant và giảm hô hấp ở phổi.
- Tiêm, hít heroin hoặc sử dụng dạng ma túy khác.
- Trào ngược dịch dạ dày ở bệnh nhân say rượu, hôn mê, dịch dạ dày chứa lượng acid lớn trào lên phổi dễ gây tổn thương diện rộng cùng với xẹp phổi.
- Đụng dập phổi, chấn thương lồng ngực nặng.
- Phù phổi do tái tưới máu sau ghép phổi, lấy huyết khối mạch phổi.
2. Nguyên nhân ngoài phổi
Suy phổi cũng xảy ra do các chấn thương khác có thể đồng thời gây tổn thương phổi hoặc không bao gồm:
- Gãy nhiều xương, bỏng nặng, chấn thương đầu.
- Truyền máu lượng lớn.
- Nhiễm khuẩn nặng, sốc nhiễm khuẩn.
- Thông nối tim phổi.
- Dùng thuốc quá liều.
- Viêm tụy cấp nặng.
- Đông máu nội mạch lan tỏa.
3. Hút thuốc lá
Hút thuốc là nguyên nhân chính gây phổi yếu và các vấn đề liên quan đến phổi. Thuốc lá chứa các chất gây ung thư và độc hại, gây tổn thương các mô trong phổi và giảm khả năng phổi thở hiệu quả.
4. Ô nhiễm không khí
Sự ô nhiễm không khí từ các nguồn như xe cộ, nhà máy, bụi mịn, khói thuốc và hóa chất cũng làm giảm khả năng phổi hoạt động.
5. Tiếp xúc với hóa chất
Tiếp xúc với hóa chất và khí độc trong môi trường làm giảm khả năng phổi hoạt động, gây tổn thương các mô trong phổi.
6. Các bệnh lý khác
Những bệnh lý khác như bệnh tim mạch, bệnh thận và bệnh đái tháo đường cũng có thể gây tổn thương cho phổi và gây phổi yếu.
7. Tuổi tác
Việc lão hóa cơ thể cũng ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của phổi, làm giảm khả năng phổi thở hiệu quả.
Phòng tránh suy phổi hiệu quả
1. Thực hiện thói quen sinh hoạt lành mạnh
Cách chăm sóc cơ thể và môi trường xung quanh đóng một vai trò lớn giúp cơ thể bạn chống lại các bệnh nhiễm trùng có thể dẫn đến viêm phổi.
Những hành động sau đây có thể giúp bạn tăng cường sức khỏe của phổi và hệ thống miễn dịch:
- Nghỉ ngơi đầy đủ
- Ăn một chế độ ăn uống cân bằng
- Tăng cường chế độ ăn uống lành mạnh, bao gồm ăn nhiều rau củ và trái cây để cung cấp đủ vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
- Tạp thể dục thường xuyên
- Giảm tiếp xúc với các hóa chất độc hại hoặc ô nhiễm.
2. Rửa tay
Mặc dù bệnh viêm phổi không lây nhưng bệnh có thể do nhiều loại sinh vật truyền nhiễm như virus, vi khuẩn và nấm gây ra. Rửa tay là cách tốt nhất để tránh truyền những sinh vật này vào hệ hô hấp.
3. Đông trùng hạ thảo tăng cường chức năng phổi
Trong Y học cổ truyền, Đông trùng hạ thảo có tính ôn, vị cam. Giúp điều trị hen suyễn, viêm phế quản, cải thiện các chức năng của phổi. Đồng thời tăng cường hiệu quả trong việc chống viêm cũng như ức chế co thắt khí quản.
Cụ thể, hoạt chất cordycepin có trong đông trùng hạ thảo có khả năng kháng virus mạnh mẽ ở người bao gồm virus cúm, virus suy giảm miễn dịch, virus bệnh bạch cầu ở murine, virus thực vật, virus epstein-barr… và một số loại virut có thể gây bệnh và suy giảm miễn dịch ở người khác.
4. Không hút thuốc
Thuốc lá ảnh hưởng tới khả năng chống lại nhiễm trùng của phổi và những người hút thuốc được phát hiện có nguy cơ bị viêm phổi cao hơn.
Những người sử dụng thuốc lá được coi là một trong những nhóm có nguy cơ cao được khuyến khích tiêm vaccine phế cầu.
5. Giữ cho cảm lạnh không truyền đến phổi
Nếu bạn đã bị cảm lạnh, các khuyến nghị để ngăn nó chuyển thành viêm phổi bao gồm:
- Đảm bảo nghỉ ngơi đầy đủ trong khi hồi phục sau cảm lạnh hoặc các bệnh khác.
- Uống nhiều chất lỏng để giúp loại bỏ tắc nghẽn.
- Dùng các chất bổ sung như vitamin C và kẽm để giúp tăng cường hệ thống miễn dịch.
Bảo Bối hi vọng bài viết sẽ giúp bạn sự nguy hiểm của bệnh suy phổi và có cách phòng ngừa hiệu quả.
